Vakantieland IJsland: een bijzondere keuken
De keuken van de Vikingen
De IJslandse keuken staat voor lamsvlees, vis en skyr, maar kan ook véél specialer. Wat te denken van gekookte schapenkop bijvoorbeeld?
De IJslandse keuken is traditioneel een arme keuken: door de gure winters was het beschikbare voedsel er beperkt en aten IJslanders alles wat eetbaar is. Daarom denk je misschien meteen aan bekende 'specialiteiten' die wij nu supervies vinden, zoals gekookte schapenkop of rotte haai. Oei, en net een tripje naar IJsland gepland? Geen paniek, wij kunnen je verzekeren dat er tegenwoordig erg lekker gegeten wordt.
Op het menu
Nog altijd wordt in IJsland voornamelijk gekookt met ingrediënten die lokaal verkrijgbaar zijn. Een daarvan is schaap: er zijn op IJsland meer schapen dan mensen, daarom zie je vaak lamsvlees en schapenvlees op het menu staan. Een typisch vleesgerecht is kjötsúpa: een hartige soep van lamsvlees met groenten – een beetje zoals hutsepotsoep. Pylsa – hotdogs van lamsvlees – zijn populair fastfood en worden overal aan stalletjes verkocht. Ook paardenvlees wordt er vrij veel gegeten.
Omdat IJsland een eiland is, kun je er ook allerlei soorten vis en zeevruchten eten. Vis wordt vaak gedroogd, gemarineerd of gezouten om 'm zo lang mogelijk te kunnen bewaren. Vooral kabeljauw, schelvis, heilbot en haring zijn populair, maar ook zalm en forel, garnalen, langoustines en kreeft staan regelmatig op het menu. Verwerkt in plokkfiskur bijvoorbeeld: een visstamppot van gekookte vis, aardappelen en uien, geserveerd met een witte saus en brood. Een populaire snack is harðfiskur: gedroogde stokvis, die vaak geserveerd wordt met een laagje boter, als een soort cracker. Voor de avontuurlijkere eters: je vindt er ook wel eens papegaaiduiker (puffin) of walvissteak op de kaart. Of het verantwoord is om deze specialiteiten te eten, laten we in het midden.
Ook heel speciaal is hákarl: dat is die beruchte 'rotte haai'. Eigenlijk gaat het om fermenteerde haai: het visvlees wordt eerst een aantal maanden onder een paar stenen begraven om het te laten rijpen – een beetje zoals de bereiding van dat andere Scandinavische gerecht, gravad lax – en vervolgens wordt het zes maanden gedroogd. Hákarl moet je leren eten: de smaak is naar verluidt oké, maar het stinkt verschrikkelijk. De dure delicatesse wordt steevast geserveerd met een glaasje brennivín (brandewijn op basis van gefermenteerde aardappelen) erbij. Tv-chef Gordon Ramsay en z'n kompaan James May gingen er een keertje van proeven, wat ze ervan vonden zie je in deze video.
Bij het ontbijt
Skyr is een zachte verse kaas uit IJsland. Qua textuur doet hij een beetje aan Griekse yoghurt of plattekaas denken. Skyr is zacht zuur met een zoete nasmaak. Tegenwoordig vind je 'm ook bij ons in de supermarkt. Traditionele broden zijn rúgbrauð, het zoete roggebrood dat ingegraven wordt en gebakken door de warmte van de aarde, en flatkaka, een pannenkoekachtig roggebrood dat gebakken wordt in de pan.
Foodfestival
In IJsland is midwinter – Þorrablót – een groot feest: er wordt dan veel gegeten en gedronken. Meestal komen er dan traditionele gerechten op tafel, zoals de hákarl, maar ook gekookte schapenkop, ramstestikels, orgaanvlees en bloedworst. Niet veel toeristen zullen zich hieraan durven te wagen…
Zoet
De maaltijd afsluiten doe je met een lekker dessert, bijvoorbeeld Slöngukaka. Dit is een chocoladecake met een vulling van chocoladecrème. Een ander typisch dessert is Ábrystir: een pudding gemaakt van schapen- of koeienmelk die geserveerd wordt met kaneel en suiker.
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!
