Interview: Pascale Naessens houdt van plantaardig
Maar pleit niet voor vegan
Geen wonder dat ze in haar nieuwste boek haar lekkerste groenterecepten verzamelt. Haar basis blijft immers plantaardig, al prijst Pascale Naessens een volledig veganistische levensstijl bewust niet aan.
De recepten in haar nieuwe boek bevatten geen vis of vlees, wel zuivel. Pascale Naessens wil namelijk geen pleidooi voeren voor een strikt plantaardig dieet. Hier geeft ze ons wat meer uitleg bij die weloverwogen keuze.
Pascale Naessens: "Het is goed dat je bij je voeding aan het milieu denkt, maar je moet ook goed voor jezelf zorgen"
Je groenteboek is het eerste van een reeks themaboeken. Hierna volgen nog onder meer een selectie desserts en ovengerechten. Vanwaar de keuze om met groenterecepten te starten?
Pascale: "Het idee voor de themaboeken is ontstaan uit praktische overwegingen. Op dertien jaar tijd schreef ik heel wat recepten uit die verspreid zijn over meer dan vijftien boeken. Het zijn er zoveel dat je ze intussen kunt bundelen tot een handig overzicht. Ik kreeg almaar meer de vraag vanuit vegetarische en veganistische kringen naar een selectie van mijn groenterecepten. Aangezien groenten de basis vormen voor al mijn recepten, vond ik het evident om die in mijn eerste themaboek te bundelen."
Hoe moeilijk was het om uit zoveel groenterecepten te kiezen?
Pascale: "Ik was héél dankbaar voor mijn app, waarin ze allemaal opgenomen zijn. Samen met mijn assistente Tinneke Grietens hebben we een gevarieerde selectie gemaakt op basis van diversiteit in ingrediënten, serveerwijze en… kleur. Dat is het leukst aan groenten natuurlijk: de kleuren spatten ervan af."
Zitten er recepten bij die je zelf vaak of graag maakt?
Pascale: "Niet echt. Aangezien ik voor mijn boeken altijd nieuwe recepten maak, ben ik voortdurend aan het experimenteren in de keuken. Daardoor heb ik jammer genoeg geen tijd om mijn eigen recepten opnieuw klaar te maken. Ik kan uiteindelijk maar twee keer per dag eten en daar moet ik alles uit zien te halen om zoveel mogelijk nieuwe dingen te proeven. Wel heb ik er af en toe een gerecht met linzen ingestopt. Ik weet dat ze niet zo populair zijn, maar ik ben er dol op, omdat ze zo voedzaam zijn en je er allerlei kanten mee uit kunt. Ik hoop dus stiekem dat mijn lezers ze net als ik graag zullen beginnen te eten."
Vleesvervangers zijn ongezond
De recepten bevatten geen vis of vlees, wel zuivel. Je wilt geen pleidooi voeren voor een strikt plantaardige eetstijl en start het boek met een duidelijk kader en een waarschuwing tegen vleesvervangers.
Pascale: "Ik vind de evolutie naar een meer vegetarisch eetpatroon heel mooi om te zien, zeker bij jongeren die daarvoor kiezen voor het milieu of voor het dierenwelzijn. Alleen wil ik er wel de kanttekening bij maken dat je in je eetgewoontes ook goed voor jezelf hoort te zorgen. Vegan wordt nu gepromoot als gezond en dierlijk als ongezond, maar dat is wel erg kort door de bocht. Zo zijn vele vleesvervangers bijvoorbeeld ultrabewerkt en blijkt uit tal van wetenschappelijke studies dat die bewerkte voeding net heel wat gezondheidsschade veroorzaakt. Het is bijzonder verslavend en je komt er snel van bij. Bovendien strookt vlees eenzijdig als ongezond beschouwen ook niet met wat onze geschiedenis en wetenschappelijk onderzoek vertelt.
Een gezond eetpatroon is immers rijk aan minimaal bewerkte voedings-middelen, voornamelijk afkomstig van planten, maar ook van dieren. Ik volg daarin cardioloog en professor Mozaffarian van de privé Tufts University in Boston. Die raadt een vetrijk mediterraan dieet aan, dat rijk is aan fruit, niet-zetmeelrijke groenten, noten, zaden, bonen, volle granen en olijfolie, maar ook yoghurt, kaas, vis, gevogelte en af en toe een halve portie onbewerkt rood vlees omvat. Zowel met als zonder dierlijke producten kun je dus gezond en ongezond eten. Het gaat 'm over de juiste keuzes maken, en dat is nodig. Almaar meer mensen kampen met gezondheidsproblemen en de helft van de wereldbevolking heeft last van overgewicht. Ons lichaam is uitgerust met genen die leerden omgaan met schaarste, maar voor de eerste keer in de geschiedenis is er een overvloed aan voeding. Ons lichaam is daar niet voor gemaakt."
Ongezonde voeding = duur voor de maatschappij
Is het dan een kwestie van kiezen: kies je voor het milieu, dan kies je niet voor je gezondheid?
Pascale: "Nee, dat is het hem juist. Ik wil net niet de extremen opzoeken, maar de gulden middenweg vinden. Je hoeft niet per se veganistisch te worden om goed te doen voor het milieu, ook met kleine stapjes kun je al veel teweegbrengen. Eet minder vlees en beter. Zelf stap ik veel vaker over op kip dan op rund en koop ik al mijn ingrediënten biologisch."
Dat is natuurlijk wel erg duur…
Pascale: "Absoluut en ik besef dat ik me in een bevoorrechte situatie bevind en dat boodschappen doen in een biowinkel allesbehalve vanzelfsprekend is voor iedereen. Dat bewerkte voeding meestal goedkoper is dan natuurlijke ingrediënten is de kern van het probleem."
Is dat iets wat de overheid zou moeten aanpakken?
Pascale: "Jazeker, het is de taak van de overheid om kwalitatieve, onbewerkte voeding betaalbaar te houden. Ik vermoed dat er wel iets op til is. Er zijn veel wetenschappers die een wettelijk kader vragen omtrent bewerkte voeding, zoals dat ook gebeurd is bij tabak. Ik geloof ook dat verzekeringen hierbij een stuwende kracht zullen vormen. Dat merk je al in de Verenigde Staten. Overgewicht en gezondheid kosten de overheid en verzekeringen immers handenvol geld. Als maatschappij hebben we het te ver laten komen: ons voedselsysteem is gebroken en op bijna elke hoek van de straat vind je ongezonde voeding, maar amper iets betaalbaar gezonds. Het merendeel van de tankstations is gewoon getransformeerd tot frituur.
Op dit moment ligt de verantwoordelijkheid nog te veel bij het individu. Voor mij ligt dit punt extra gevoelig, omdat ik zelf geworsteld heb met een verslaving aan bewerkte voeding. Mede dankzij de steun en discipline van Paul ben ik daaruit geraakt. Ook hierin ben ik bevoorrecht. Dat besef ik maar al te goed en daar ligt ook het fundament van mijn boeken: ik wil mensen op weg helpen om gezonder te beginnen eten. Wie start met een gezond ontbijt op basis van fruit, volle yoghurt, noten en zaden en per dag één tot twee gerechten uit mijn boeken eet, mag de rest van de dag heel wat troep eten. Je belangrijkste bouwstenen heb je dan al binnen."
Goed voor de planeet én je lijf
In je boek verwijs je ook naar de Nederlandse professor Frits Muskiet, die stelt dat vegans enkel kunnen overleven in onze maatschappij dankzij supplementen.
Pascale: "Klopt. Voedingsstoffen afkomstig van dierlijke bronnen spelen een cruciale rol in het voorzien van essentiële elementen voor een gezond lichaam, denk maar aan vitamine B12 en opneembaar ijzer. Die zijn van vitaal belang voor onze gezondheid. Daarom is het zo belangrijk dat wie veganistisch begint te eten zich goed laat opvolgen. De eerste jaren voelen velen zich net beter, het is voor je lichaam een beetje zoals vasten. Af en toe is dat goed, maar niet langdurig. De tekorten begin je vaak pas na vijf tot zeven jaar te merken. Niet iedereen is dus geschikt om veganist te worden.
Mijn pleidooi dient niet om mensen ervan te weerhouden om volledig plantaardig te eten, ik pleit er wél voor dat ze zich goed informeren en laten begeleiden. Ik ben geen voorstander van het nemen van supplementen op eigen houtje. Omring je met de juiste vakmensen en informatie. Wees kritisch en lees zoveel je kunt, want voor elke mening vind je wel een onderzoek dat die staaft."
Waaruit bestaat de gulden middenweg dan specifiek voor jou?
Pascale: "Wie goed wil doen voor het milieu, kan minder vlees eten en kiest daarbij het best voor meer kip in plaats van rund. Kip is minder belastend voor het milieu, als het natuurlijk geen goedkope 'plofkip' is. Voor je gezondheid kun je beter kiezen voor onbewerkte, natuurlijke producten, ook als je vegan bent.Deze producten leveren nog altijd de meest kwalitatieve bouwstoffen op voor je lichaam. Mocht iedereen zoals vroeger nog een eigen dier hebben dat ze zelf zouden verzorgen en slachten, dan zou er al op een heel andere manier naar vlees gekeken worden. Dat is vandaag niet meer realistisch, maar er zijn wel boeren die op een zo duurzaam mogelijke wijze werken.
Informeer je dus en weet bij wie je koopt. En start met de logische bouwstenen waar iedereen het over eens is: groenten, fruit, noten en volle yoghurt en kaas. Vul die af en toe aan met een stukje vis of vlees dat op een mooie manier gekweekt is. Ook dan ben je al goed bezig voor het milieu en het dierenwelzijn, maar vooral ook voor je eigen gezondheid."
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!