Zijn superfoods wel super?
Zo eet je écht beter!
Chiazaad, gojibessen, spirulina,...: superfoods waar je waarschijnlijk al wel eens van gehoord hebt. Ze zijn superhip, zouden bijzondere voedzame eigenschappen hebben en onmisbaar zijn in ons voedselpatroon. Maar klopt dat eigenlijk wel? En zijn er geen goedkopere alternatieven?
Wat zijn superfoods
Superfood is een verzamelterm voor een reeks voedingsmiddelen die rijk zijn aan essentiële voedingsstoffen, zoals proteïnen, mineralen, vitamines, enzymen, antioxidanten, polysachariden, essentiële vetzuren en aminozuren. Bovendien zijn ze totaal vrij van pesticide, chemicaliën en (groei)hormonen. Pas als een product meer dan twaalf positieve eigenschappen heeft voor je gezondheid, krijgt het de naam superfood.
Feiten en fictie
Volgens het Nederlandse Voedingscentrum bestaan superfoods niet. Zij vinden dat deze term de indruk wekt dat producten met dit label beter zijn dan onze doordeweekse groenten en fruit, maar niets is minder waar. Wist je dat bijvoorbeeld een gewone framboos in het seizoen vijf keer meer vitamine E bevat dan een gojibes? Bovendien zouden de geclaimde gezondheidseffecten van sommige superfoods onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd zijn.
En helaas: de ecologische voetafdruk is groter dan je misschien zou denken. De meeste superfoods komen uit verre, zonnige landen, waar zowel de bevolking als het milieu zwaar kreunen onder de teelt van de door ons geliefde besjes en zaadjes. Een voorbeeld: 80 procent van de wereldwijde amandelteelt vindt plaats in Californië, dat met extreme droogte te kampen heeft. Voor één amandel heeft een amandelboer vier liter water nodig. De hoeveelheid water die Californië jaarlijks gebruikt om alleen al de amandelen voor de export te produceren, zou voldoende zijn om heel Los Angeles drie jaar lang van water te voorzien.
Lokaal lekkers
Sommige zogenaamde superfoods kun je perfect vervangen door heerlijke ingrediënten van bij ons. Liever voor het milieu en vaak ook een pak goedkoper…
- Sesamzaad vs. chiazaad: Sesamzaad is niet alleen tien keer goedkoper dan chiazaad, deze smaakvolle zaadjes bevatten ook ongeveer dubbel zoveel ijzer en vijf keer meer van de celbeschermende antioxidant vitamine E. Daarnaast bevatten ze ook meer calcium, magnesium en vitamine B6.
- Linzen vs. quinoa: 100 g quinoa bevat 11 % van je dagelijkse vezelbehoefte. 100 g linzen 32 %. Leuke plus: linzen zijn een pak goedkoper.
- Honing vs. agavesiroop: Agavesiroop wordt verkocht in natuurwinkels als een gezond, puur product. Niets is minder waar: agavesiroop bestaat voornamelijk uit geraffineerde fructose, verkregen uit chemische processen. De siroop bevat verder geen vitamines, vezels of andere voedingsstoffen. Honing uit de supermarkt is niet het beste alternatief, want die is vaak verhit en vermengd met suikerwater. Ga liever voor een koud geslingerde biologische honing, want die werkt geneeskrachtig en ontstekingswerend.
- Spinazie vs. spirulina: Spirulina zou vermoeidheid, diabetes, angststoornissen en zelfs depressies bestrijden, al hebben wetenschappers dat nog niet hard kunnen maken. Mensen nemen dit voedingssupplement ook omdat het zo rijk is aan proteïnen, bladgroen en allerlei mineralen. Maar met een klein slaatje verse spinazie lukt dat ook: daarmee krijg je 17 procent van je dagelijkse behoefte calcium binnen en 12 procent van je magnesiumbehoefte. Spinazie zit bovendien boordevol vitaminen (A, C, E en K) en mineralen (ijzer, kalium, calcium, fosfor, koper, zink, selenium en magnesium).
- Olijfolie vs. kokosolie: Kokosolie zou goed zijn in de strijd tegen overgewicht én tegen de ziekte van Alzheimer. Diëtisten blijven toch sceptisch en raden af om meer dan 20 g per dag te eten. Er is namelijk nog te weinig onderzoek naar verricht. Het beste vet en meteen ook het krachtigste superfood is en blijft olijfolie. Dat houdt al duizenden jaren mensen mooier, ouder en gezonder.
- Volkoren tarwebloem vs. spelt: Spelt en tarwe hebben een beetje dezelfde eigenschappen. In spelt zitten meer natuurlijke suikers, maar minder proteïnen en gluten. Maar, waarschuwen artsen: er zit nog steeds een substantiële hoeveelheid gluten in. Bovendien bevat volkoren tarwebloem meer selenium en vezels dan speltbloem.
