Wat doet baksoda eigenlijk?
Goeie vraag!
Bakpoeder en baksoda zien er hetzelfde uit. Beide laten ook het deeg rijzen. Toch zijn ze niet inwisselbaar. Wacht dus even voor je zomaar baksoda in je koekjesdeeg gooit. Want wat doet baksoda eigenlijk? En wat is het verschil met bakpoeder?
Baksoda is ook bekend als zuiveringszout of natriumbicarbonaat. Je mag het echter niet verwarren met schoonmaaksoda of natriumcarbonaat. Dat kan je gebruiken om te poetsen, maar niet om te bakken. Maar wat doet baksoda dan?
Baksoda is een chemisch rijsmiddel dat vaak wordt gebruikt in gebak. Maar het is niet helemaal hetzelfde als bakpoeder, wat ook een rijsmiddel is. De samenstelling van beide poeders is gewoon verschillend.
In chemische termen is baksoda een 'basische alkalische verbinding'. Dat wil eigenlijk zeggen dat de stof niet zuur is. Wanneer je baksoda combineert met een zuur ingrediënt, reageert het daarop. Zo ontstaat er koolzuurgas of koolstofdioxide.
Baksoda in actie
Baksoda reageert dus met zure ingrediënten in het recept. Zo ontstaat er koolstofdioxide (of 'bruis'). Karnemelk, bruine suiker, citroensap of yoghurt zijn voorbeelden van zure ingrediënten. De belletjes van de koolstofdioxide zorgen ervoor dat het beslag gaat rijzen.
Je mag echter niet te veel baksoda gebruiken. Méér baksoda in je beslag betekent helaas niet dat het harder zal rijzen. Als er niet genoeg zuur in het deeg zit, blijft de ongebruikte baksoda namelijk gewoon achter. Dan krijg je een bittere, metaal- of zeepachtige smaak in je gebak. En dat is echt niet de bedoeling van een bakplaat vol knapperig verse koekjes.
En bakpoeder dan?
Wat doet baksoda dan anders dan bakpoeder? Bakpoeder bevat baksoda plus een droog zuur. Dat kan wijnsteen zijn of E541 (natriumaluminiumsulfaat). Omdat het zuur in bakpoeder droog is, werkt het pas met een vloeistof erbij. Het belangrijkste verschil is dat bakpoeder al een zuur bevat. Deeg met baksoda heeft dan weer altijd een zuur ingrediënt nodig om te rijzen.
Gebruik baksoda daarom in recepten die zure ingrediënten bevatten. Karnemelk, citroensap of azijn, bijvoorbeeld. Bakpoeder is geschikt voor recepten zonder zure ingrediënten. Denk aan koekjes, maïsbrood of pannenkoeken.
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!
