Wat is beste manier om eten warm te houden?
Sofie testte het uit!
De feestdagen komen eraan en we kennen allemaal het probleem: hoe hou je al dat eten warm? Kilo’s aardappelgratin later kent redactrice Sofie het antwoord.
Redactrice Sofie: "Met kerst, wanneer je meestal veel meer mensen rond de eettafel hebt zitten dan op een doordeweekse donderdag, is een buffetje best wel handig. Maar wat als je gaat voor een warm buffet? Hoe hou je dat stoofpotje of die schaal aardappelgratin warm? En vooral: warm genoeg, want om de voedselveiligheid te garanderen, moet warm eten op een minimale temperatuur van 60°C worden gehouden. Dit voorkomt dat schadelijke bacteriën zich snel vermenigvuldigen. Met de keukenthermometer en 7 kilogram aardappelgratin, dampend uit de oven, ga ik aan het testen.Voor elke manier meet ik de temperatuur na 30 minuten en na 1 uur. Ik beoordeel ook hoe de gratin eruitziet, en hoe praktisch ik elke manier vind. Even benieuwd als ik wat de beste manier is?"
Manier 1: In de oven
Hoe? Ik haal de gratin uit de oven om te serveren en verlaag intussen de oventemperatuur tot 100°C, zeker niet warmer want anders zal de gratin straks verder garen. Net onder de 100°C zou beter zijn, maar mijn oven gaat meteen van 40°C naar 100°C. Ik plaats de schaal aardappelgratin opnieuw in de oven, niet afgedekt.
Wat gebeurt er? Na 30 minuten is de kerntemperatuur van de gratin gezakt tot 81,3°C en lijkt hij een beetje uitgedroogd. Na 60 minuten zit de temperatuur op 82,5°C en ziet de gratin er nog droger uit.
Mijn verdict: wanneer er niks anders in je oven moet (een gebraad bijvoorbeeld), is dit een handige manier, want iedereen heeft wel een oven. Hou er wel rekening mee dat je gasten in je keuken moeten om op te scheppen. De temperatuur is prima, zowel na een halfuur als na een uur. Maar wel jammer dat de gratin uitdroogt, dat maakt 'm toch minder smakelijk.
Temperatuur: 🧡🧡🧡🧡🧡
Uitzicht: 🧡🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡🧡🧡🧡
Totaal: 13/15
Manier 2: Afgedekt met aluminiumfolie
Hoe? Ik dek de rest van de gratin af met aluminiumfolie en laat 'm zo op het buffet staan.
Wat gebeurt er? Na een halfuur is de temperatuur gezakt tot 63,5°C, op het randje van toelaatbaar. Na een uur is de gratin niet meer voedselveilig, want dan bedraagt de temperatuur nog maar 58°C. Hij droogt niet uit, maar wordt zelfs waterig door de condens die ontstaat aan de onderkant van de aluminiumfolie.
Mijn verdict: van deze methode verwachtte ik het minst, en dat is ook uitgekomen. Ja, het is makkelijk om de gratin gewoon op tafel te laten staan (al staat die schaal mogelijk ook in de weg), maar het is zeker geen veilige manier voor een buffet dat langer dan een halfuur duurt.
Temperatuur: 🧡
Uitzicht: 🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡🧡
Totaal: 6/15
Manier 3: Op een schotelverwarmer met kaarsjes
Hoe? Iedereen kent wel de typische schotelverwarmer met theelichtjes. Wel, je zet gewoon de niet afgedekte schaal erop en wacht.
Wat gebeurt er? Na een halfuur meet ik 82,7°C, na een uur zelfs 85,6°C. Alleen: de gratin lijkt een beetje uitgedroogd.
Mijn verdict: de gratin blijft beter warm dan ik had verwacht, maar ik heb er toch twee bedenkingen bij. Als het om een grote hoeveelheid gaat, heb je verschillende schotelverwarmers nodig en die nemen ruimte in. Bovendien houden kaarsen op tafel altijd een zeker risico in. Vooral praktische bezwaren dus, al mag de gratin voor mij ook wat romiger blijven.
Temperatuur: 🧡🧡🧡🧡🧡
Uitzicht: 🧡🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡🧡
Totaal: 11/15
Manier 4: In een chafing dish
Hoe? Een chafing dish ken je misschien beter onder de naam 'au bain-marie'. (Voor de puristen: het is niet helemaal hetzelfde, maar de werking is gelijkaardig.) Die bestaat uit een grote bak waarin je kokend water giet en waaronder je potjes met brandpasta zet om het water warm te houden. In de bak met water hang je een tweede bak met je gerecht. Er hoort ook een deksel bij, maar dat was de verhuurfirma vergeten te leveren. Check dit dus wanneer je het materiaal krijgt! Ik behelp me vandaag wel met een vel aluminiumfolie. Eén dag huren kostte me 20 euro bij een verhuurfirma voor feestmaterialen.
Wat gebeurt er? Na 30 minuten bedraagt de temperatuur van de gratin nog 84°C, na 60 minuten 84,4°C. Bovendien blijft de gratin mooi romig, zonder dat hij waterig wordt of uitdroogt.
Mijn verdict: een efficiënte manier om (grote hoeveelheden) eten warm te houden, máár het toestel neemt veel plaats in en doordat je met een open vlam werkt, moet je het op een veilige plek zetten. Het maakt ook een vervelend tikkend geluid dat storend kan zijn rond de feesttafel, en vooral: de brandpasta stinkt. Ik zou dit alleen gebruiken in een grote, open ruimte en weg van de eettafel.
Temperatuur: 🧡🧡🧡🧡🧡
Uitzicht: 🧡🧡🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡🧡
Totaal: 12/15
Manier 5: In een handdoek of deken
Hoe? Ik doe de gratin in een glazen schaal die ik kan afsluiten met een deksel. Vervolgens pak ik de schaal stevig in in twee dikke handdoeken.
Wat gebeurt er? Zoals ik vooraf gedacht had, zakt de temperatuur snel. Na 30 minuten lees ik 60,6°C af op de thermometer. Na een uur zit de temperatuur echter nog steeds op 60,3°C, beter dan de methode met het zilverpapier dus. Maar alsnog: op het randje van voedselveiligheid. Bovendien ontstaat er flink wat condens in de afgesloten schaal.
Mijn verdict: niet handig en zeg nu zelf: zou jij zo'n dikke badhanddoek of een deken op je feestbuffet willen? Bovendien is de temperatuur wel heel erg op het randje. Ik zou dit risico niet nemen.
Temperatuur: 🧡🧡🧡
Uitzicht: 🧡🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡🧡
Totaal: 9/15
Manier 6: In een isolerende piepschuimen bak
Hoe? Als foodjournalist krijg je geregeld proefpakketjes met nieuwe producten toegestuurd. Die zitten dikwijls verpakt in een isolerende bak van piepschuim. Ik had nog zo'n bakje in de kelder staan en zet mijn schaal met hete aardappelgratin erin. Dan sluit ik de bak af met het bijhorende deksel.
Wat gebeurt er? Na een halfuur is de temperatuur gezakt tot 64°C, na een uur tot 50,2°C. Niet meer voedselveilig, dus. De gratin ziet er ook niet meer smakelijk uit: wat een romige saus was, is nu eerder melk geworden.
Mijn verdict: ik had beter verwacht, want ik heb vroeger nog gewerkt met een blauwe thermobak van isolerend piepschuim en die hield eten wél goed warm en koud. Misschien zit er een verschil in de soort piepschuim? In elk geval: wil je deze methode proberen voor een feestje, test dan vooraf een keer uit of jouw bak eten wel goed genoeg warm houdt. Het is in elk geval geen mooi gezicht op je buffet, zo'n piepschuimen bak, en hij neemt ook veel plaats in beslag.
Temperatuur:
Uitzicht: 🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡🧡
Totaal: 5/10
Manier 7: In een frigobox met onderin een bak heet water
Hoe? Haal die oude frigobox van de zolder, zet er een schaal in en giet daarin kokend water uit de waterkoker. Daarboven komt een rooster, en daarop zet je de schaal met gratin. Ook mogelijk: doe de de gratin in een schaal die groter is dan de schaal voor het water, dan kun je ze er gewoon bovenop zetten. Mijn eigen frigobox is een smal geval, daarom gebruik ik voor het water twee vuurvaste schaaltjes.
Wat gebeurt er? Na een halfuur is de temperatuur al niet meer veilig: 58,5°C. De lucht in de frigobox voelt warm aan, maar de schaal gratin is het minst warm van alle tests. Na 60 minuten is de temperatuur nog verder gezakt naar 48°C. De gratin ziet er wel vaster uit dan degene die we warm hielden in de piepschuimen bak.
Mijn verdict: deze methode is absoluut gebuisd. Cameraman Joris vraagt zich ook af waarom je die smakelijk uitziende gratin in een lelijke plastic frigobox zou willen stoppen. Maar dat kan ik me wel voorstellen: als je oven al in gebruik is en je keuken niet al te groot is, dan zoek je misschien wel een andere praktische manier om eten warm te houden. Maar er zijn er zeker betere. Ook het gedoe met heet water dat je netjes in die frigobox moet krijgen, is vragen om brandwonden. Hou de Flamazine maar bij de hand.
Temperatuur:
Uitzicht: 🧡🧡🧡🧡
Praktisch: 🧡🧡
Totaal: 6/15
De ultieme eindconclusie
"De klassieke methodes zijn zo slecht nog niet. Op één eindigt – ook omdat iedereen dit toestel in huis heeft – warmhouden in de oven, natuurlijk wel op voorwaarde dat deze niet bezet is door een ander gerecht. Op twee staat de chafing dish: die hield een grote hoeveelheid eten het beste warm. De schotelverwarmer deed dat ook, maar vooral het feit dat je er meerdere van nodig hebt om een grote hoeveelheid eten warm te houden, doet 'm op drie stranden. De drie manieren zijn voor mij eigenlijk evenwaardig, het is maar wat jij zelf het meest praktisch vindt."
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!
