Hoera chocola! Alle weetjes over chocolade
Van de Inca's tot Belgische pralines
Een stukje chocolade maakt onze dag alvast goed. Maar wist je dat deze lekkernij vroeger als een geneesmiddel beschouwd werd? En wat is nu juist het verschil tussen de soorten in de winkel? Dit en nog veel meer interessante weetjes over chocolade, lees je hier.
Chocola heeft een speciaal plekje veroverd in onze harten en voorraadkasten. En in de winkelrekken! Raak jij nog wijs uit alle verschillende soorten? We nemen je mee in de geschiedenis van de lekkernij en verklappen je alle weetjes over chocolade.
Het goud van de Inca's
Een van de leukste weetjes over chocolade is de afkomst… Theobroma cacao, de officiële benaming voor de cacaoboom, betekent letterlijk 'voedsel van de goden'. 'Xocolātl' werd in de zestiende eeuw door de Spaanse veroveraars ontdekt bij de Inca's. Zij mengden cacaobonen met water en kruiden. Pas in Europa werd het bittere drankje zoet gemaakt met melk en suiker. Bij de Maya's en al lang voordien werden cacaobonen als betaal- en zelfs offermiddel gebruikt. Ze waren kostbaar en mochten vooral gegeten worden door koningen, krijgers en atleten, die veel energie nodig hadden.
De cacaoboon is de pit van een peulvrucht en bevindt zich met tal van andere bonen in een vochtige witte massa. De cacaoboom bestaat in allerlei varianten en groeit uitsluitend in regio's rond de evenaar, want hij houdt van een warm en vochtig klimaat. Na de ontdekking door Hernán Cortés werden cacaobonen naar Europa verscheept, vanwaar ze verspreid werden over de rest van de wereld en ook in andere gebieden werden geplant, zoals Ivoorkust.
Hoe wordt chocolade gemaakt?
Afhankelijk van de soort cacaoboom, het klimaat en het terroir verkrijg je cacaobonen met verschillende smaken. Vergelijk het gerust met wijn. De drie voornaamste cacaobonen zijn trinitario, criollo, forastero. Nadat de cacaobonen met de hand geplukt zijn, worden ze een kleine week gefermenteerd en nadien gedroogd tot ze meer dan de helft van hun vocht verloren hebben. Dan worden ze geroosterd en gebroken tot cacao nibs en wordt de schil weggeblazen. Vooral het roosteren is superbelangrijk omdat het mee de cacaoaroma's bepaalt. Vervolgens wordt het cacaopoeder al dan niet gescheiden van de cacaoboter.
Poeder of boter?
Cacaoboter wordt onder meer voor cosmetische doeleinden gebruikt. Het cacaopoeder is een stuk minder vet, wat ideaal is voor drankjes. Wanneer je de cacaomassa niet opsplitst, maar extra cacaoboter aan de gesmolten massa toevoegt, kun je hem makkelijker tot chocoladerepen laten opstijven. Eerst wordt de cacaomassa wel nog geconcheerd. Dat betekent dat de chocolade langdurig wordt gekneed, zodat de vetpartikeltjes mooi verdeeld worden en de chocolade niet meer korrelig smaakt. Op dit moment wordt er ook suiker aan toegevoegd. Tot slot wordt chocolade getempereerd: de gesmolten cacaomassa wordt op korte tijd een stuk afgekoeld zodat de chocolade een mooie glans krijgt.
Bean to bar en fairtrade
De meeste chocolatiers kopen chocolade aan bij grotere fabrikanten om dan tot eigen chocolade te verwerken, met ganaches te vullen of er andere bereidingen mee te maken. Sommige chocolatiers, zoals Dominique Persoone en Pierre Marcolini, hebben eigen plantages en werken van bean to bar of van tree to bar: ze maken dus chocolade van aangekochte cacaobonen of zelfs van de bonen van hun eigen plantage. Daardoor bepalen ze mee het volledige proces en bewaken ze de kwaliteit en de duurzaamheid.
Een van de meest belangrijke weetjes over chocolade? De prijs voor cacao ligt wereldwijd vast, alleen worden veel boeren niet eerlijk betaald. Een fairtradelabel of eerlijke kleinschalige initiatieven bieden hierop een antwoord. Bij de meeste chocolade gaat het om blends van verschillende gebieden en zelfs landen. Goed om te weten: originechocolade verwijst naar het land waar de specifieke chocolade vandaan komt. De chocolade is dus perfect traceerbaar. Bij Single Origin gaat het om chocolade van een specifiek land.
Wit, bruin, zwart of roze?
- Pure chocolade bestaat uit cacaomassa, cacaoboter en suiker. In België moet pure chocolade uit minstens 35% cacao bestaan. Pure chocolade is zeer donker van kleur. Hoe hoger het cacaopercentage, hoe 'gezonder' de chocolade is, aangezien er dan minder suiker en cacaoboter in de chocolade zitten. Bovendien zitten er dan ook meer antioxidanten in, zoals flavonolen, die bloeddrukverlagend zijn. Daarvoor moet de chocolade minstens 70% cacao bevatten. Dat wil niet zeggen dat de chocolade ook bitterder wordt. Afhankelijk van de bonen kan pure chocolade fruitig tot koffieachtig smaken.
- Melkchocolade bestaat uit cacaomassa, cacaoboter, suiker én melkpoeder. Melkchocolade moet uit minstens 25% cacao bestaan en is door het melkpoeder lichterbruin van kleur dan pure chocolade.
- Witte chocolade bevat enkel cacaoboter, suiker en melkpoeder. Er zit geen cacaopoeder in. In theorie is witte chocolade dus geen 'echte' chocolade, maar het wordt gemakshalve wel zo genoemd.
- Ruby chocolade is een wel heel bijzondere chocolade, die pas in 2017 werd ontdekt door Belgische chocolademaker Barry Callebaut. De chocolade wordt gemaakt van de ruby-cacaoboon, heeft een opmerkelijke roze kleur en smaakt fruitig met een friszure toets. Het wordt dan ook beschouwd als de vierde natuurlijke soort chocolade, waar geen smaak- of kleurstoffen aan toegevoegd zijn.
Nog enkele weetjes over chocolade
- Tot 150 jaar geleden bestonden er geen chocoladerepen en werd cacao enkel gedronken.
- De beste cacaobonen komen uit West-Afrika, Java, Brazilië en Ecuador.
- Onze Belgische chocoladeindustrie wordt al sinds 1910 beschouwd als één van de beste ter wereld dankzij de hoogstaande productiekwaliteit van onze chocolade.
- Belgische chocolade heeft een hoger cacaogehalte dan het Europese gemiddelde.
- Een Europeaan eet gemiddeld 5,7 kg chocolade per jaar.
- Zwitsers, Duitsers en Belgen eten de meeste chocolade. Spanjaarden, Italianen, Grieken en Portugezen het minste.
- Een vijfde van de Belgen eet elke dag chocolade.
- 40% van de Belgen vinden dat chocolade goed is voor de moraal.
- Melkchocolade is de meest geconsumeerde chocoladesoort ter wereld.
- Witte chocolade wordt vooral gegeten door kinderen.
- Hoe puurder de chocolade, hoe langer je hem kan bewaren.
- Het laatste van onze weetjes over chocolade: er is geen wetenschappelijk bewijs dat chocolade werkt als afrodisiacum.
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!
