Verloren maandag: worstenbrood en appelbollen!
Maar wat vieren we eigenlijk?
De eerste maandag na Driekoningen is het Verloren maandag. Vast niet onbekend als je in de provincie Antwerpen woont, maar voor de rest van Vlaanderen leggen we graag uit wat dat eigenlijk is. Én hebben we recepten van appelbollen en worstenbrood, uiteraard!
Over het ontstaan van Verloren maandag doen verschillende verhalen de ronde.
Verloren maandag zou komen van 'Verzworen maandag': de dag waarop ambtenaren in de Middeleeuwen hun eed aflegden en er in plaats van gewerkt, gefeest werd. De stad trakteerde op die dag z'n ambtenaren op worstenbrood en appelbollen, kwestie van het feest betaalbaar te houden. Dat gebeurde niet overal op dezelfde dag: dit kan verklaren waarom in sommige regio's Verloren maandag op een andere dag gevierd wordt dan de eerste maandag na Driekoningen. 'Verzworen' werd al snel 'Verloren': een dag niet gewerkt, wordt een verloren dag genoemd.
Een ander verhaal verwijst naar het nieuwjaarsfeest van de gilden, op de eerste maandag na Driekoningen. Dat was een groot feest, en dus werd er door de ambachtslui die dag niet gewerkt. De patroon trakteerde op een borrel, dat leidde tot meer drank en slimme herbergiers probeerden de klanten zo lang mogelijk in de zaak te houden door hen een zout worstenbroodje aan te bieden – goed voor nog meer dorst.
Nog een andere theorie zegt dat de natiebazen in de haven hun arbeiders op de eerste maandag na Driekoningen trakteerden op een borel met een goedkoop hapje erbij: worst en brood.
Wat de echte oorsprong van de traditie is, zullen we wellicht niet meer te weten komen. Maar feit is wel dat Verloren maandag in Antwerpen nog steeds gevierd wordt. Wie er op café gaat krijgt op die dag soms een worstenbroodje aangeboden, of op het werk wordt getrakteerd met worstenbrood en appelbollen (voor wie het liever bij iets zoets houdt). En bij zowat elke bakker kun je ze kopen of op voorhand bestellen.