Saartje: "Mijn aardappelgratin blijft lopend. Wat doe ik fout?"

Dat kan verschillende oorzaken hebben. Maar waarschijnlijk ligt het aan de aardappelen: bloemige aardappelen zullen de gratin beter binden dan vastkokende aardappelen, maar té bloemig mogen ze ook niet zijn want dan vallen ze uit elkaar. Bintjes zijn ideaal. Een goede gratin heeft tijd nodig: je vertrekt van rauwe aardappelplakjes (spoel ze zeker niet, want het zetmeel moet de gratin binden). Doe ze in een ovenschaal, kruid met peper, zout en nootmuskaat en overgiet met het roommengsel. Dat heb je best voorverwarmd met wat smaakmakers (knoflook, tijm…) erbij. Giet het warme mengsel over de aardappeltjes (kaas hoeft niet) en zet de gratin meteen een halfuur in een niet te warme oven (160 à 180°C).  Verhoog daarna de oventemperatuur (tot 200°C). Laat de gratin mooi bruin kleuren. In totaal moet hij ongeveer 1 uur in de oven.

Lotte: "Hoe krijg ik een krokant korstje op mijn hete bliksem?"

De volgorde van de laagjes is belangrijk: bovenaan moet de puree zitten. Een krokant korstje op de puree krijg je door er met een vork ribbeltjes in te trekken, daar wat klontjes boter over te verdelen en de schotel zo onder de grill te zetten, of door er een dun laagje paneermeel over te strooien en wat vlokjes boter erover. Even gratineren, en je perfecte hete bliksem is klaar!

Peter: "Kan ik een ovenschotel invriezen"

Ja, je kunt ovenschotels invriezen! Maak je ovenschotel zoals wanneer je 'm meteen in de oven zou stoppen: doe alles in laagjes in een ovenschaal. Gebruik best een schaal van aardewerk of glas die zowel in de oven als in de diepvriezer mag.

Je kunt je ovenschotel nu ofwel volledig afbakken, ofwel ongebakken invriezen. Laat je gerecht voor je het invriest, in elk geval goed afkoelen. Sommige ovenschalen hebben een handig deksel, maar de meeste niet. Omwikkel de ovenschotel in dat geval met enkele lagen vershoudfolie en laat deze goed aansluiten op de vulling van je schotel, zodat er bij het invriezen zo weinig mogelijk ijskristalletjes ontstaan – anders wordt je ovenschotel waterig bij het ontdooien. Bereide gerechten kun je 3 maanden bewaren in de diepvriezer.

Een ovenschotel die je ongebakken hebt ingevroren, mag later diepgevroren in de oven. Zet de temperatuur wel ietsje lager om te beginnen, zodat het gerecht 10 à 15 minuten zachtjes kan ontdooien, en verhoog de temperatuur daarna zodat je gerecht kan garen en een mooi korstje krijgt. Een ovenschotel die je al afgebakken hebt, moet je altijd eerst ontdooien en daarna opwarmen.

Ben je niet helemaal zeker of je ovenschaal wel meteen uit de diepvriezer in de oven mag (sommige materialen kunnen dan barsten), laat je gerecht dan eerst in de koelkast ontdooien. Dat duurt ongeveer een dag, dus denk er op tijd aan om je ovenschotel uit de diepvriezer te halen.

Marleen: "Aardappelen, spekjes of gehakt, kaassaus… ovenschotels zijn vaak toch dikmakers. Maar ze zijn zo lekker. Heb jij een idee voor een gezondere ovenschotel?"

Een ovenschotel maak je zo rijk of zo slank als je zelf wilt. Je kunt bijvoorbeeld, in plaats van gehakt of spek, ook vis of kip gebruiken. Vervang aardappelen door groenten: een knolselderpuree in plaats van aardappelpuree bijvoorbeeld: véél smaak en veel minder calorieën. En een kaassaus of bechamelsaus is vaak niet nodig. Sandra Bekkari maakt witloofrolletjes met bloemkoolsaus: deze saus heb ik ook al in ovenschotels gebruikt. Of maak een ovenschotel met tomatensaus en strooi er een klein beetje kaas over voor ze de oven in gaat. Check zeker ook een keer deze recepten voor slanke ovenschotels.

Rien: "Bak ik een ovenschotel best op 'boven- en onderwarmte' of heteluchtoven?"

Als het niet expliciet in een recept vermeld staat of je boven- en onderwarmte moet gebruiken of hetelucht, dan mag je ervan uitgaan dat het boven- en onderwarmte moet zijn (symbool streepje boven- en onderaan). Ikzelf maak mijn ovenschotels meestal van tevoren en gebruik meestal de heteluchtstand van de oven (symbool ventilator) om ze te verwarmen: de temperatuur in de oven is dan overal dezelfde en je ovenschotel zal gelijkmatiger garen. Hou er wel rekening mee dat je dan de temperatuur die in het recept staat met ongeveer 20% moet verlagen. Sowieso zijn oventijden en -temperaturen altijd richtgetallen: elke oven werkt een beetje anders en het is dus kwestie van je oven te leren kennen. Zijn alle ingrediënten in je ovenschotel al warm en wil je ze alleen nog een krokant korstje geven – even gratineren, dus? Dan kun je ook alleen de bovenwarmte gebruiken (symbool streepje bovenaan).

Marthe: "Hoe warm je een ovenschotel met een kaaskorst best opnieuw op?"

Het beste aan een ovenschotel zijn de restjes voor de volgende dag, toch? Ikzelf dek de schotel af met aluminiumfolie en warm ze op in de oven, op 160°C. Een halfuurtje is voldoende. De aluminiumfolie zorgt ervoor dat de ovenschotel niet uitdroogt én dat de kaas niet verbrandt. De microgolfoven is minder geschikt: het kaaslaagje is niet meer lekker dan.

Karo: "Hoe zorg ik dat lasagne vellen niet aan elkaar kleven tijdens het voorkoken? Hoe krijg ik die pastavellen weer los zonder al mijn vingers te verbranden?"

Ik kook lasagnevellen nooit voor, tenzij ik een open lasagne wil maken. In een gewone lasagne garen ze in de saus – en zo nemen ze ook het vocht op, waardoor je je lasagne beter kunt snijden. Zorg er dus voor dat er onder en op de laagjes droge lasagne altijd wat saus zit. Wil je ze toch voorkoken, neem dan de ruimste kookpot die je hebt en kook ze per 2 of 3 vellen enkele minuten voor. Vis de vellen met een schuimspaan uit het kookwater en laat ze uitlekken op een schone keukenhanddoek.

Ontdek hier al onze beste lasagne recepten.

Marlies: "Hoe vermijd ik dat mijn ovenschotel te vochtig wordt?"

Het antwoord is simpel: zorg ervoor dat er niet te veel vocht in de ovenschotel gaat. Laat je groenten uitlekken na het aanstoven, maak je saus iets dikker dan gewoonlijk… En gebruik geen ingrediënten rechtstreeks uit de diepvriezer of rauw, maar stoof ze eerst even aan. En laat je ovenschotel alvorens te serveren eerst nog een minuutje of tien staan: zo heet als ze uit de oven komt kun je ze toch niet eten, en zo kan eventueel vocht nog wat door de ingrediënten (aardappeltjes, pasta …) opgenomen worden. Eventueel kun je ook een lepel paneermeel of couscous op de bodem van je ovenschaal strooien voor je 'm vult: dat zal overtollig vocht opslorpen, zonder dat je er iets van proeft.

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!

Lees ook …

Zo bouw je de perfecte ovenschotel op in laagjes

Makkelijke ovenschotels met gehakt

Welke kaas past er op je ovenschotel?