Kun je gist vervangen door zelfrijzende bloem?
Wat is het verschil?
Je wil een brood gaan bakken maar oeps ... geen gist meer in huis. Kun je dan gewoon zelfrijzende bloem gebruiken in plaats van gist?
Het antwoord is … nee, helaas. Gist en zelfrijzende bloem zijn twee heel verschillende dingen. Een woordje uitleg.
Wat is gist eigenlijk?
Gist is een natuurlijk micro-organisme dat van suiker alcohol en koolzuurgas kan maken. Er bestaan verschillende soorten gisten. Voor brood en gebak wordt biergist of bakkersgist gebruikt. Het koolzuurgas dat gevormd wordt, maakt luchtbellen in het deeg die vastgehouden worden door de glutenstructuren die gevormd werden door het kneden van het deeg. Die luchtbellen zorgen ervoor dat het deeg gaat rijzen of 'groeien'. De alcohol die tegelijkertijd gevormd wordt, vervliegt samen met het koolzuurgas tijdens het bakken. Zo krijg je een luchtig brood of gebak. Dat is heel simpel uitgelegd wat gist doet. Daarnaast geeft gist ook smaak aan je deeg.
Maar niet in elk deeg zit suiker, toch? Dat klopt, maar suiker moet je breder zien dan de witte kristalsuiker die je eventueel in je deeg doet. Ook bloem bevat natuurlijke suikers, het zijn deze die de voeding vormen voor de gist.
Een deeg laten rijzen met gist vraagt tijd. Je moet het deeg laten rusten zodat de gist de nodige tijd krijgt om de suikers 'op te eten'. Hoe trager dat gaat, hoe meer smaak je deeg ook zal ontwikkelen.
En wat is zelfrijzende bloem dan?
Zelfrijzende bloem is bloem waar de producent zelf al een (chemisch) rijsmiddel aan heeft toegevoegd. Dat rijsmiddel is bakpoeder (niet te verwarren met baksoda, dat is iets anders). Zelfrijzende bloem wordt gebruikt om beslag snel te laten rijzen tijdens het bakken, zonder dat er een rijstijd vooraf nodig is.
Waarom kun je gist niet gewoon door bakpoeder of zelfrijzende bloem vervangen?
Dat heeft er dus mee te maken of je deeg wel of niet moet rijzen voor het gebakken wordt. Als je gist in een recept voor brood vervangt door bakpoeder, bijvoorbeeld, zul je nooit diezelfde luchtige, kruimige textuur krijgen en ook de smaak zal anders zijn.
Een geheugensteuntje
Gist gebruik je voor brood, gistdeeg voor bepaalde taarten, en soms ook voor wafel- of pannenkoekenbeslag (zo krijg je bijvoorbeeld dikkere, smeuïge pannenkoeken).
Zelfrijzende bloem of bakpoeder kun je gebruiken deeg of beslag dat je meteen gaat verwerken. Bijvoorbeeld voor cake, biscuit, koekjes, platbrood maar ook voor wafel- en pannenkoekenbeslag dat niet moet rijzen voor het bakken.
Deze recepten maak je met gist
En deze met zelfrijzende bloem of bloem met bakpoeder
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest, YouTube en schrijf je in op onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!